Nasz układ odpornościowy
Układ odpornościowy człowieka (układ immunologiczny) jest naturalną ochroną przed zagrożeniami, bakteriami, wirusami, chorobami, które czyhają w środowisku świata zewnętrznego i stanowią niebezpieczeństwo dla organizmu. Kształtuje się już w okresie prenatalnym, szczególnie istotny jest pod tym względem okres do pierwszego roku życia. Później pracujemy samodzielnie nad swoją odpornością. W odporności wyróżniamy trzy ważne okresy: okres dziecięcy, od życia płodowego do niemowlęctwa, okres dorosłości, układ odpornościowy uzyskuje swoją sprawność, gdy mamy 18-20 lat i wiek podeszły. Wtedy znów stajemy się bardziej podatni na różnego rodzaju zagrożenia zdrowotne wskutek osłabionej odporności. Uczeni są obecnie zgodni co do tego, że największy wpływ na nasze długofalowe zdrowie i samopoczucie mają pierwsze lata życia, poczynając od rozwoju płodu w łonie matki. Więc nasza odporność kształtuje się na wczesnym etapie życia, od urodzenia do 18 roku życia. W oparciu o interakcję i wzajemnie odziaływanie ze światem zewnętrznym.
Odporności nabywamy lub tracimy poprzez dietę, jaką spożywamy, poprzez związki chemiczne, zawarte w jedzeniu (np. dodatki spożywcze, konserwanty, sztuczne słodziki, składniki barwiące itp.) i innego pochodzenia, takie jak przyjmowane antybiotyki, różne lekarstwa, szczepionki. Dalej dochodzą wpływy psychospołeczne. Tutaj można wyróżnić odporność lub podatność na stres, co wiąże się z silnym lub osłabionym układem nerwowym. Istnieje powiązanie pomiędzy układem nerwowym, naszym mózgiem, a naszą odpornością. Stres będzie niszczył odporność, wszelkie stany emocjonalne zabarwione negatywnie, szczególnie lęk, strach, agresja, złość, są naszymi wrogami, obniżają odporność i ją niszczą. W okresie do trzeciego roku życia, poczynając od okresu prenatalnego rozwija się nasza baza, na poziomie mikrobiomu jelitowego jak i obwodów mózgowych. Zmiany jakie zachodzą w tym okresie i się dokonują z reguły utrzymują się przez całe życie. W konsekwencji, przez całe dorosłe życie zarówno to, co jemy, jak i to, co czujemy wywiera głęboki wpływ na komórki odpornościowe. To jeden istotny aspekt naszej odporności.
Kolejna kwestia wiąże się z przechodzeniem przez różne choroby, styczność z drobnoustrojami, które nas szczepią i uodparniają. W naszym organizmie mamy komórki pamięci immunologicznej, które przechowują informacje o wirusach, z którymi mieliśmy kiedykolwiek styczność. Gdy przejdziemy przez jakąś chorobę, gdy dany drobnoustrój po raz kolejny nam zagrozi, układ odpornościowy dzięki komórkom pamięci immunologicznej go rozpozna i zwalczy.
Nasz organizm ma kilka barier ochronnych. Pierwszą barierę ochronną, odpornościową, stanowi nasza skóra i błony śluzowe. Kwaśny odczyn skóry, żołądka, u kobiet także pochwy, utrudnia życie chorobotwórczym zarazkom. Kwas je niszczy. Właściwości bakteriobójcze mają łzy i ślina oraz mocz. Błony śluzowe pokrywają nasz przewód pokarmowy, drogi oddechowe i moczowo-płciowe. Wydzielany przez nie śluz ma za zadaniem unieszkodliwiać wirusy, bakterie, grzyby, wszelkie drobnoustroje i zarazki, które szkodzą naszemu zdrowiu i funkcjonowaniu organizmu. Gdy ta bariera ochronna zawiedzie, drobnoustroje przedostaną się do tkanek, swoją pracę rozpoczynają fagocyty, czyli komórki żerne zgromadzone w węzłach chłonnych. Zaatakowane tkanki wydzielają specjalną substancję, która przyciąga fagocyty. Ich rolą jest otoczyć drobnoustroje, wchłonąć i strawić. W wyniku tego działania powstają także substancje zwane pirogenami, które zwiększają temperaturę ciała. Gorączka, która towarzyszy różnym stanom chorobowym, ma na celu zniszczenie zarazków. Gdy i ta bariera ochronna zawiedzie, drobnoustroje zagnieżdżą się w organizmie, wytwarza się stan zapalny. Wtedy uaktywniają się limfocyty i przeciwciała. Limfocyty czyli białe ciałka krwi, mamy ich w organizmie kilka rodzajów. Limfocyty B, gdy dojdzie do rozpoznania źródła zagrożenia, zaczynają wytwarzać konkretne przeciwciała.
Nasz układ odpornościowy usytuowany jest w całym organizmie, w różnych miejscach i organach. Dzięki temu może reagować szybciej i w odpowiedni sposób na różne zagrożenia. Dzięki temu trudniej go także zniszczyć. Komórki odpornościowe organizmu znajdują się w grasicy, śledzionie, węzłach chłonnych, migdałkach, jelitach, szpiku kostnym. W tych miejscach produkowane są limfocyty. Jedne pożerają chorobotwórcze drobnoustroje, inne je zatruwają, jeszcze inne wytwarzają przeciwciała w celu ich zniszczenia. Białe ciałka krwi przemieszczają się po całym organizmie wraz z krwią i limfą. Znajdują się w węzłach chłonnych, w tkance chłonnej w migdałkach, wyrostku robaczkowym jelita grubego, kępkach Peyera w jelicie cienkim.
Dlaczego z wiekiem nasz układ odpornościowy ulega osłabieniu? Wraz z wiekiem maleje i zanika grasica, odpowiedzialna za odporność. W grasicy dojrzewają i różnicują się limfocyty, w tym ważne dla odporności limfocyty T. Po grasicy funkcję odpornościową przejmują szpik kostny i węzły chłonne. Pierwszym, najbardziej widocznym symptomem osłabionego układu odpornościowego jest podatność na przeziębienia i infekcje. Odporność możemy poddać testom laboratoryjnym. Wykonując testy krwi. Sprawdza się ilość i jakość komórek odpornościowych. Układ odpornościowy bada się także pod kątem czynnościowym.
Odporność jest sprawą działania złożonych mechanizmów obronnych naszego organizmu, a naszym zadaniem jest mu w tym pomagać.
Gdy znamy rodzaj zagrożenia, typ wirusa z jakim mamy do czynienia i sposób w jaki przedostaje się do organizmu, możemy włączyć odpowiednie środki zaradcze.
W przypadku koronawirusa tymi newralgicznymi miejscami są błony śluzowe w nosie, gardle, układzie oddechowym. I te miejsca wymagają wzmocnienia w pierwszej kolejności.